رج فرش چیست و چگونه محاسبه می شود؟
رج ” واژه ای پرکاربرد در ادبیات فرش هست ، اما تقریبا همه دوستانی که ادعایی در مورد فرش دستباف دارند نحوه محاسب رج فرش را می دانند و آن را بیان می کنند اما اینکه معنی رج چیست و اصلا چرا در مورد فرش بکار می رود را در این مطلب خدمت شما عزیزان توضیح داده ایم:
با آشنایی مختصری در مورد فرش دستباف به این مفهوم دست می یابیم که رج معیار تراکم فرش دستباف هست و تعداد گره در هفت سانتی متر را رج آن فرش می نامند . بطور مثال فرش پنجاه رج در هفت سانتی متر 50 گره را در خود جای داده است ، البته مرجع دقیق محاسبه رج هر فرش به هنگام چله کشی آن هست و ممکن هست پس از پایین آمدن فرش از دار قالی تفاوت هایی ناچیز داشته باشد.( این تفاوت قابل صرف نظر می باشد.)
با کمی تمرکز بر این توضیحات سوالاتی پیش می آید:
معنی رج چیست ؟
چرا هر هفت سانتی متر مبنا و شاخص این اندازه گیری می باشد ؟
-رج در لغت نامه دهخدا به معنی : رده ، رسته ، و صف آمده است.
برای پاسخ به سوال دوم نزد جناب آقای حاج حسین مسیله دان کاسب سرشناس و قدیمی بازار تبریز رفتیم تا شاید جواب سوالمان را از ایشان گرفته باشیم:
- در ایام قدیم فرش را با شاخص های قدیمی اندازه گیری می کردند. بطور مثال بوسیله شاخص نیم- آرشین (عکس ) مقدار مصالح فرش و مقدار زحمتی که بافنده برای هر فرش کشیده بود و مقدار مُزدی که باید دریافت می کرد براحتی قابل محاسبه بود. واحد آرشین به واحد های کوچکتر به اسم پونزه (پونظه) تقسیم می شد. که نصف هر پونزه با هفت درم (کوچکترین واحد آرشین) برابرمی باشد.
بعد ها که واحد های اندازه گیری امروزی که وارد این کسب و کار شد با تقسیم متر بر پونزه مقدار مشخصی برای اندازه گیری تراکم فرش پدید آمد.
البته به دلیل اینکه واحد های اندازه گیری قدیمی برای مناطق مختلف باهم اختلاف اندکی داشتن مقدار محاسبه شده برای رج نیز برای جاهای مختلف اختلاف هایی داشتند. بطور مثال تراکم فرش های تبریز از مقدار هفت سانتی متر و تراکم فرش های قم از مقدار شش و نیم سانتی متر محاسبه می شود .
ممنون که تا این انتها همراه ما بودین، این مطلب از مطالب گرد آوری شده از اینترنت و تجارب بازاری های بازار فرش تبریز می باشد.
درباره این سایت